FRANZ KAFKA |
Aan het begin van de jaren tachtig van de vorige eeuw maakten de
Duitsers nog maar een klein deel uit van de bevolking van Praag.
Niettemin vormde deze Duitse minderheid nog steeds de
burgerlijke bovenlaag; er waren nog veel Duitse scholen, een Duitse universiteit, een
Duits theater en redacties van nogal wat Duitse tijdschriften en dagbladen. Ook de
Praagse Duitstalige literatuur bloeide als nooit tevoren. Zij beschreven hun tijd
als: 'Het Duitse deel van Praag is als een eiland dat door een opkomende Tsjechische vloed
omgeven wordt'.
De beoefenaars van die Duitstalige literatuur worden ook wel
aangeduid met de verzamelnaam 'Prager Kreis'.
De bekendste representant was Franz Kafka, een genie in de wereldliteratuur.
Kafka wordt beschouwd als één van de grootste schrijvers van de 20ste eeuw. De angst en eenzaamheid tijdens zijn jeugd en de gespannen verhouding met zijn vader bepalen in sterke mate Kafka's karakter en werk. Daarbij voelt men in zijn werken ook de uitzichtloze strijd van de mens tegen een geheimzinnig, mystieke instantie die macht over hem heeft. Dit heeft veel te maken met het joodse milieu in Praag. Zo wordt in de drie grote, onvoltooide romans 'Der Process' (1925), 'Das Schloss' (1926) en 'Amerika' (1927) het hoofdpersonage geconfronteerd met respectievelijk een anoniem gerecht, een vijandige administratie en een vreemde wereld. Deze situaties zijn metaforen voor het leven van de moderne mens.
Veel plaatsjes in Praag vinden we terug in Kafka's eerste prozawerk 'Beschrijving van een strijd'. Hierin kunnen bezoekers van Praag iets van het sterk suggestieve lokale milieu, die specifieke beslotenheid en het geheimzinnig-schilderachtige van de smalle straten terugvinden waarvan ook Kafka's werk is doordrenkt.